සාපෙළින් පසු තමන්ගේ අනාගතය කොයි ආකාරයටද තමන් තීරණය කර ගත යුත්තේ යන්න මේ දිනවල සාපෙළ ප්‍රතිඵල පැමිණ දරුවන් බොහෝ දෙනෙක් සිතන කාරණයක් විය හැකිය.O/Ls (Ordinary Level විභාගය) වලින් පසු නිවැරදි මාර්ගය තෝරා ගැනීම ඔබේ අධ්‍යාපනික සහ වෘත්තීය ගමන් මඟට බලපාන තීරණාත්මක සාධකයක්. එය ඔබේ කුසලතා, උනන්දුව සහ දීර්ඝකාලීන ඉලක්ක සමඟ ගැලපෙන බවට සහතික වීම සඳහා සිතා බලා කළ යුතු ප්‍රවේශයක් අවශ්‍ය වේ.
ඔබේ ආසාවන් සහ හැකියාවන් සමඟ අනාගතය තීරණය කරන්න
නිවැරදි මාර්ගය තෝරා ගැනීමේ පළමු පියවර වන්නේ ඔබේ ශක්තීන් සහ උනන්දුව ඇගයීමයි. O/Ls අතරතුර ඔබ හොඳින් කළ විෂයයන් ගැන සිතා බලන්න. ඔබ පහසුවෙන් අවබෝධ කර ගත් විෂයයන් මොනවාද? මෙම ශක්තීන් හඳුනා ගැනීමෙන් ඔබේ හැකියාවන් සහ කුසලතා ක්ෂේත්‍රයකට ඔබව මඟ පෙන්වනු ඇත. අනෙක් අතට, ඔබේ ආශාවන් සැලකිල්ලට ගැනීම වැදගත් වේ. ඔබ යම් විෂයයන්හි විශිෂ්ට ලෙස දක්ෂතා දැක්වූවද, ඒවා ඔබේ උනන්දුව ඇති නොකරන්නේ නම්, දිගු කාලීනව එම විෂයන් වල යෙදි සිටිමින් මානසික ආතතියට ලක්වීම වෙනුවට ඔබේ ආසාවන් සමඟ ඉදිරියට යෑම වඩා ඵලදායී වනු ඇත
ඔබේ ස්වයං දැනුවත්භාවය ගැඹුරු කිරීම සඳහා, ඔබට career assessments හෝ aptitude tests ලබා ගත හැකිය. මෙම පරීක්ෂණ ඔබට ස්වාභාවික නැඹුරුවක් ඇති ප්‍රදේශ හෙළි කිරීමට නිර්මාණය කර ඇත, එය විශ්ලේෂණාත්මක චින්තනය, නිර්මාණශීලීත්වය, සන්නිවේදනය හෝ තාක්ෂණික කුසලතා වේවා.
O/Ls වලින් පසුව, අධ්‍යාපනික සහ වෘත්තීය මාර්ග කිහිපයක් විවෘත වේ. සාම්ප්‍රදායික මාර්ගය වන්නේ A/Ls (Advanced Levels) සමඟ ඉදිරියට යාමයි, එහිදී ඔබ විද්‍යාව, වාණිජ හෝ කලා වැනි නිශ්චිත stream එකක් තෝරා ගනී. එක් එක් stream එකක් විවිධ වෘත්තීය හැකියාවන් ලබා දෙයි. උදාහරණයක් ලෙස, විද්‍යා stream එක තෝරා ගන්නා සිසුන්ට වෛද්‍ය විද්‍යාව, ඉංජිනේරු විද්‍යාව හෝ පර්යේෂණ වැනි ක්ෂේත්‍රවල වෘත්තීන් හඹා යා හැකි අතර, වාණිජ stream එකේ සිසුන්ට ව්‍යාපාර, ගණකාධිකරණය හෝ ආර්ථික විද්‍යාව වැනි වෘත්තීන් ඉලක්ක කළ හැකිය.
විකල්ප වශයෙන්, ප්‍රායෝගික, hands-on වැඩ කිරීමට කැමති අයට vocational training විශිෂ්ට විකල්පයකි. තොරතුරු තාක්ෂණය, automobile mechanics, ආගන්තුක සත්කාර සහ ඉදිකිරීම් වැනි ක්ෂේත්‍රවල vocational courses කර්මාන්තයට විශේෂිත කුසලතා වර්ධනය කිරීමට අවස්ථාව ලබා දෙන අතර, බොහෝ විට වඩාත් ඉක්මන් රැකියා අවස්ථා වෙත මග පාදයි. තවද, ඔබ ගෝලීය වශයෙන් පිළිගත් වෘත්තීය සුදුසුකම් සොයන්නේ නම්, ඔබට ACCA (accounting), CIMA (management), හෝ IT-related certifications වැනි සහතික ගවේෂණය කළ හැකිය.
ඔබේ දීර්ඝකාලීන වෘත්තීය ඉලක්ක සලකා බැලීම
Pathway එකක් තෝරා ගැනීම ඔබේ ඊළඟ අධ්‍යාපනික පියවර පමණක් නොවේ; එය අනාගතයේ ඔබ ඔබව දකින්නේ කොතැනද යන්න ගැනයි. ඔබේ උනන්දුව ඇති ක්ෂේත්‍රය තුළ විභව වෘත්තීය මාර්ග ගවේෂණය කිරීමට කාලයක් ගත කරන්න. අවශ්‍ය සුදුසුකම් මොනවාද? එම ක්ෂේත්‍රයේ වෘත්තිකයන් සඳහා ඇති ඉල්ලුම කුමක්ද? විවිධ කර්මාන්තවල දීර්ඝකාලීන අනාගතය තේරුම් ගැනීමෙන් ඔබේ උනන්දුවට අනුකූල වන පමණක් නොව ස්ථාවර සහ ප්‍රතිඵලදායක රැකියා අවස්ථා ලබා දෙන pathway එකක් තෝරා ගැනීමට උපකාරී වේ.
විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යාපනය ඉලක්ක කරගත් සිසුන් සඳහා, ඔබේ A/L stream තෝරා ගැනීම විශේෂයෙන් තීරණාත්මක වේ. විවිධ විශ්වවිද්‍යාල සහ උපාධි වැඩසටහන් සඳහා නිශ්චිත ඇතුළත් වීමේ අවශ්‍යතා ඇති බැවින්, ඔබේ A/L විෂය සංයෝජනය ඔබේ අනාගත අධ්‍යාපන සැලසුම් සමඟ ගැලපෙන බවට සහතික වන්න. නීතිය හෝ ඉංජිනේරු විද්‍යාව වැනි සමහර වෘත්තීන් සඳහා ආරම්භයේ සිටම අනුගමනය කළ යුතු ඉතා නිශ්චිත pathways තිබිය හැකි බව සැලකිල්ලට ගැනීම ද වැදගත් වේ.
පුද්ගලික උනන්දුව සහ අධ්‍යාපනික කාර්ය සාධනය වඩාත් වැදගත් සාධක වන අතරම, පවුලේ අපේක්ෂාවන්, මූල්‍යමය සලකා බැලීම් වැනි බාහිර බලපෑම් සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. සමහර pathways සඳහා වඩාත් දිගු සහ වියදම් බහුල අධ්‍යාපනික මාර්ගයක් අවශ්‍ය විය හැකි අතර, එය සෑම කෙනෙකුටම ශක්‍ය නොවිය හැකිය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂාවන් සහ ඔබේ අධ්‍යාපනය සඳහා ඇති සම්පත් පිළිබඳව ඔබේ පවුල සමඟ විවෘත සාකච්ඡා පැවැත්වීම අත්‍යවශ්‍ය වේ.
අනාගතයේදී විදේශයන්හි අධ්‍යාපනය ලැබීමට සිතා සිටින්නේ නම්, ඔබ තෝරාගත් pathway එක ජාත්‍යන්තර අධ්‍යාපන පද්ධතීන් සමඟ අනුකූල වන්නේද යන්න පර්යේෂණය කිරීමට වග බලා ගන්න. උදාහරණයක් ලෙස, සමහර vocational qualifications ගෝලීය වශයෙන් පිළිගනු නොලැබිය හැකි බැවින්, මෙය ඔබේ අනාගත සැලැස්මේ කොටසක් නම් ඉදිරියට සිතා බැලීම වැදගත් වේ.
මගපෙන්වීම සහ Mentorship සොයා ගැනීම
ඔබේ තත්ත්වයේ සිටි අයගෙන් උපදෙස් ලබා ගැනීමට පසුබට නොවන්න. ගුරුවරුන්, career counselors, හෝ ඔබ උනන්දු වන ක්ෂේත්‍රවල වැඩ කරන වෘත්තිකයින්ගෙන් ලබා ගන්නා මගපෙන්වීම අගනා අවබෝධයක් ලබා දිය හැකිය. ඔවුන්ට තම අත්දැකීම් බෙදා ගත හැකි අතර, විෂයයන් තෝරා ගැනීම පිළිබඳ උපදෙස් ලබා දිය හැකි අතර, career plan එකක් සැකසීමට පවා උපකාර කළ හැකිය. බොහෝ විට, සාර්ථකත්වය කරා යන මාර්ගය එය දැනටමත් ලබා ඇති අයගෙන් ඉගෙනීම ඇතුළත් වේ.
ඊට අමතරව, බොහෝ සිසුන් mentorship වැඩසටහන් ප්‍රයෝජනවත් යැයි සොයා ගනී. ඔබ අපේක්ෂිත ක්ෂේත්‍රයේ සිටින mentor කෙනෙකුට අධ්‍යාපනික අභියෝග ජය ගැනීමට, වෘත්තීය අවබෝධයන් ලබා දීමට සහ වෘත්තීය networking අවස්ථා සැපයීමට උපකාර කළ හැකිය.
නම්‍යශීලී වීම සහ වෙනස්වීම්වලට විවෘත වීම
O/Ls වලින් පසු ඔබ තෝරා ගන්නා මාර්ගය ගල් කැටයක කොටා ඇති දෙයක් නොවන බව මතක තබා ගැනීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. බොහෝ සිසුන් වැඩි දැනුමක් සහ අත්දැකීම් ලබා ගන්නා විට තම තෝරා ගැනීම් නැවත සලකා බැලීමට පෙළඹෙති. ඔබේ මුල් තෝරා ගැනීම නිවැරදි නොවන බව ඔබ සොයා ගන්නේ නම්, විකල්ප විකල්ප ගවේෂණය කිරීමට පැකිළෙන්න එපා. වෙනත් stream එකකට හෝ vocational training වලට මාරු වීම සුලභ සිදුවීමක් වන අතර බොහෝ විට වඩාත් සතුටුදායක අධ්‍යාපනික සහ වෘත්තීය ජීවිතයකට මග පාදයි.
නම්‍යශීලීත්වය ප්‍රධාන වේ, මන්ද එය රැකියා වෙළඳපොළේ වෙනස්කම් හෝ පෞද්ගලික උනන්දුවේ වෙනස්වීම්වලට අනුවර්තනය වීමට ඔබට ඉඩ සලසයි. අඛණ්ඩ ඉගෙනුම සහ කුසලතා සංවර්ධනය ද අද දිනයේ වේගයෙන් විකාශනය වන කර්මාන්තවල අත්‍යවශ්‍ය වේ.
O/Ls වලින් පසු සිදුවන transition එක උත්තේජනාත්මක නමුත් අභියෝගාත්මක කාලයකි. ඔබ A/Ls, vocational training, හෝ වෘත්තීය සුදුසුකම් හඹා යාමට තීරණය කළත්, වඩාත් වැදගත් සාධකය වන්නේ ඔබේ තේරීම ඔබේ ශක්තීන්, උනන්දුව සහ දීර්ඝකාලීන වෘත්තීය ඉලක්ක සමඟ පෙළගැස්වීමයි. ඔබේ අධ්‍යාපන ගමනේ මෙම වැදගත් පියවර සඳහා ගවේෂණය කිරීමට, මගපෙන්වීම සොයා ගැනීමට සහ නම්‍යශීලී ලෙස සිටීමට කාලය ගත කරන්න. අවසානයේදී, නිවැරදි pathway යනු අවස්ථා සහ පෞද්ගලික තෘප්තියෙන් පිරුණු අනාගතයක් කරා ඔබව ගෙන යන එකයි.
