ඔබට දවස පුරා මහන්සි ගතිය දැනෙනවද? 😴 ව්‍යායාම කරන්න අමාරුද? ඔබේ සෞඛ්‍ය ඉලක්ක වලට යන්න බැරිද? ඒකට හොඳ විසඳුමක් තියනවා: උදේට ව්‍යායාම කරන එක.
උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ජීවිතේ ලොකු වෙනසක් කරන්න පුළුවන්. ඒකෙන් ඔබට ගොඩක් හොඳ දේවල් වෙනවා. ඔබට වැඩි ශක්තියක් ලැබෙනවා. ඔබේ හෘදය සෞඛ්‍යය හොඳ වෙනවා. 💪 ඉතින් උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඇයි මේ තරම් වැදගත් වෙන්නේ? ඒක ඔබේ දවස කොහොමද වෙනස් කරන්නේ?
මේ ලිපියෙන් අපි උදේට ව්‍යායාම කිරීමෙන් ලැබෙන ප්‍රධාන ප්‍රතිලාභ 10ක් ගැන කතා කරනවා. ඔබ දැනටමත් ව්‍යායාම කරන කෙනෙක් වුණත්, අලුතින් පටන් ගන්න කෙනෙක් වුණත්, මේ දේවල් ඔබට උදේට ව්‍යායාම කරන්න උනන්දුවක් ඇති කරයි. අපි එකට බලමු, උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ශරීරයට, මනසට සහ හැඟීම්වලට කොහොමද හොඳ වෙන්නේ කියලා.
ශක්තිය වැඩි කරගන්න
උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ශක්තිය වැඩි කරනවා. එමගින් දවස පුරා ඔබට හොඳ බලපෑමක් ඇති වෙනවා. අපි දැන් බලමු උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ශරීරයට, වැඩ කරන හැටියට, සහ අවදිමත් බවට කොහොමද බලපානවද කියලා.
ශරීරයේ ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩි කරනවා
උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ශරීරයේ ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩි කරනවා. මේ නිසා:
- ඔබේ ශරීරයේ සාමාන්‍ය ශක්ති පරිභෝජනය වැඩි වෙනවා
- මේදය දහනය වීම වැඩි වෙනවා
- ආහාර වලින් පෝෂණය ලබා ගන්න එක වැඩි වෙනවා
දවස පුරා වැඩ කරන හැටි වැඩිදියුණු වෙනවා
උදේට ව්‍යායාම කරලා ලැබෙන ශක්තිය නිසා ඔබේ වැඩ කරන හැටි හොඳ වෙනවා. මේ විදිහට:
- මොළයේ ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩි වෙනවා
- අවධානය සහ එකාග්‍රතාවය වැඩි වෙනවා
- කාලය කළමනාකරණය කරගන්න පුළුවන් වෙනවා
උදේට ව්‍යායාම කරන කොට එන්ඩෝෆින් සහ ඩොපමයින් කියන හෝමෝන නිකුත් වෙනවා. ඒ නිසා ඔබේ මනස සතුටින් තියාගන්න පුළුවන් වෙනවා. ඒ වගේම දවසේ වැඩ කරන්න තියන උනන්දුව වැඩි වෙනවා.
අවදිමත් බව වැඩි වෙනවා
උදේට ව්‍යායාම කරන එක නිසා දවස පුරා ඔබ වැඩි අවදිමත් බවකින් ඉන්නවා. මේකට හේතු:
- මොළයට ලේ සැපයුම වැඩි වෙනවා
- ඔබේ ශරීරයේ දවස රාත්‍රී චක්‍රය හොඳින් පාලනය වෙනවා
- මානසික වෙහෙස අඩු වෙනවා
උදේට ව්‍යායාම කරන එකෙන් ඔබේ ශරීරයත් මනසත් දවසට මුහුණ දෙන්න සූදානම් වෙනවා.
මේ ප්‍රතිලාභ ලබා ගන්න උදේට ලොකු ව්‍යායාම කරන්න ඕන නෑ. මිනිත්තු 15ක් වගේ මධ්‍යස්ථ ව්‍යායාමයක් කළත් ඇති. ඒක වේගයෙන් ඇවිදීමක්, යෝග ව්‍යායාම, හෝ කෙටි HIIT ව්‍යායාමයක් වෙන්න පුළුවන්. ඔබට ගැලපෙන සහ කරන්න පුළුවන් ව්‍යායාමයක් තෝරා ගන්න එක වැදගත්.
දැන් අපි බැලුවා උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ශක්තිය වැඩි කරන්නේ කොහොමද කියලා. ඊළඟට අපි බලමු උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ මනසට සහ මානසික සෞඛ්‍යයට කොහොමද බලපානවද කියලා
මානසික සෞඛ්‍යය සහ මනස හොඳ කරගන්න
අපි දැන් බැලුවා උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ශක්තිය වැඩි කරන්නේ කොහොමද කියලා. දැන් බලමු එය ඔබේ මනසට සහ මානසික සෞඛ්‍යයට කොහොමද බලපානවද කියලා. උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ මානසික තත්ත්වය හොඳ කරලා, දවස පුරා ඔබට හොඳ හැඟීමක් දෙනවා.
මනස පැහැදිලි කරනවා
උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ මනස තියුණු කරනවා. ව්‍යායාම කරන කොට මොළයට ලේ සැපයුම වැඩි වෙන නිසා:
- අවධානය වැඩි වෙනවා
- මතක ශක්තිය වැඩි වෙනවා
- ප්‍රශ්න විසඳන හැකියාව වැඩි වෙනවා
මේ හොඳ බලපෑම දවස පුරා තියෙනවා. ඒ නිසා ඔබට වැඩ කටයුතු කාර්යක්ෂමව කරගන්න පුළුවන්.
ආත්ම විශ්වාසය වැඩි කරනවා
උදේට නිතර ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ආත්ම විශ්වාසය වැඩි කරනවා. මේ විදිහට:
- යමක් කරගත්ත සතුට: උදේට ව්‍යායාම කරලා ඉවර වෙන කොට ඔබට මොකක් හරි කරගත්ත සතුටක් දැනෙනවා.
- ශරීරයේ වෙනස්කම්: ව්‍යායාම කරන කොට ඔබේ ශරීරයේ හොඳ වෙනස්කම් පේනවා. ඒක ඔබේ ආත්ම විශ්වාසය වැඩි කරනවා.
- ඉලක්ක සපුරා ගැනීම: ව්‍යායාම වල ඉලක්ක සපුරා ගන්න කොට, ජීවිතේ අනෙක් දේවල් වලත් එහෙම කරන්න පුළුවන් කියන විශ්වාසය ඇති වෙනවා.
මානසික ආතතිය සහ කනස්සල්ල අඩු කරනවා
ව්‍යායාම කරන එක මානසික ආතතිය සහ කනස්සල්ල පාලනය කරන්න හොඳ විදියක්. උදේට ව්‍යායාම කරන එකෙන්:
- කෝටිසෝල් කියන ආතති හෝමෝනය අඩු වෙනවා
- නොරෙපිනෙෆ්‍රින් කියන රසායනිකය වැඩි වෙනවා. මේක මොළයේ ආතතියට ප්‍රතිචාර දක්වන හැටි පාලනය කරනවා
- ඔබේ හිතේ තියෙන ආතතිය සහ කනස්සල්ල පිට කරන්න හොඳ ක්‍රමයක් වෙනවා
එන්ඩෝෆින් නිකුත් වෙනවා
උදේට ව්‍යායාම කරන එකෙන් ලැබෙන වැදගත්ම සහ ඉක්මනින්ම දැනෙන ප්‍රතිලාභයක් තමයි එන්ඩෝෆින් නිකුත් වීම. එන්ඩෝෆින් කියන්නේ “හොඳ හැඟීම් ඇති කරන” හෝමෝන වර්ගයක්. මේ එන්ඩෝෆින් වලින්:
- හිතට සතුටක් දැනෙනවා. මේකට සමහරු කියනවා “දුවන්නන්ගේ උත්තේජනය” කියලා.
- මානසික අවපීඩනයේ (depression) ලක්ෂණ අඩු වෙනවා.
- සමස්තයක් විදිහට යහපත් හැඟීමක් ඇති වෙනවා.
උදේට ව්‍යායාම කරන පුරුද්ද ඇති කර ගැනීමෙන් ඔබ ඔබේ ශාරීරික සෞඛ්‍යයට විතරක් නෙවෙයි, මානසික සහ චිත්තවේගී සෞඛ්‍යයටත් ආයෝජනය කරනවා. දවස මේ විදිහට හොඳින් පටන් ගන්න එක දිගටම බලපානවා. ඒ නිසා:
- ඔබේ මනස සතුටින් තියාගන්න පුළුවන් වෙනවා
- මානසික ආතතිය අඩු වෙනවා
- ඔබේ ජීවිතයේ ගුණාත්මක බව වැඩි වෙනවා
ඊළඟට අපි බලමු උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ශාරීරික යෝග්‍යතාවය වැඩි දියුණු කරන්නේ කොහොමද කියලා. මේක අපි කලින් කතා කරපු මානසික සෞඛ්‍ය ප්‍රතිලාභ වලට එකතු වෙනවා.
මේ විදිහට උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ශරීරයටත් මනසටත් ගොඩක් හොඳයි. ඒ නිසා පුළුවන් නම් හැමදාම උදේට ටිකක් හරි ව්‍යායාම කරන්න උත්සාහ කරන්න.
නම්‍යශීලීතාව වැඩි කරගන්න
උදේට ඇඟ අදින ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ශරීරයේ චලන හැකියාව වැඩි කරනවා. මේකෙන් ලැබෙන වාසි:
- තුවාල වෙන අවදානම අඩු වෙනවා
- ඇඟේ ඉරියව්ව හොඳ වෙනවා
- දවසේ වැඩ කටයුතු කරද්දි ශරීරය හොඳින් ක්‍රියා කරනවා
- මාංශ පේශි වල ආතතිය සහ රිදුම අඩු වෙනවා
මේ ප්‍රතිලාභ ලබා ගන්න උදේට යෝග හෝ ඇඟ අදින ව්‍යායාම කරන්න උත්සාහ කරන්න.
ශක්තිය සහ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව වැඩි කරගන්න
උදේට ශක්තිය වැඩි කරන සහ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව වැඩි කරන ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ ශාරීරික යෝග්‍යතාවට ගොඩක් හොඳයි. නිතර උදේට මෙවැනි ව්‍යායාම කරන එකෙන්:
- මාංශ පේශි වල ප්‍රමාණය සහ ශක්තිය වැඩි වෙනවා
- ඇට වල ඝනත්වය වැඩි වෙනවා
- ශරීරයේ පරිවෘත්තීය ක්‍රියාවලිය (metabolism) වැඩි වෙනවා. මේක බර පාලනය කරගන්න උදව් වෙනවා
- සමස්තයක් විදිහට ශරීරයේ ක්‍රියාකාරිත්වය හොඳ වෙනවා
මේ ප්‍රතිලාභ ලබා ගන්න ශරීරයේ බර යොදා ගන්න ව්‍යායාම, බර ඔසවන ව්‍යායාම, හෝ ඒ දෙකම එකතු කරලා කරන්න පුළුවන්.
මේ විදිහට හෘද සෞඛ්‍යය, නම්‍යශීලීතාව, ශක්තිය සහ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව කියන දේවල් වලට අවධානය යොමු කරලා උදේට ව්‍යායාම කරන එකෙන් ඔබේ සමස්ත ශාරීරික යෝග්‍යතාව ගොඩක් දියුණු කරගන්න පුළුවන්.
මේ ශාරීරික දියුණුව බර අඩු කර ගන්නත්, නිරෝගී පුරුදු ඇති කර ගන්නත් උදව් වෙනවා.
බර අඩු කරගන්න උදව් වෙනවා
උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ බර අඩු කරගන්න හොඳ ක්‍රමයක්. හැමදාම උදේට ව්‍යායාම කරන එකෙන් ඔබේ ශරීරයේ පරිවෘත්තීය ක්‍රියාවලිය (metabolism) වැඩි වෙනවා. ඒ වගේම දවස පුරා නිරෝගී විදිහට ඉන්න ඒක උදව් වෙනවා. දැන් බලමු උදේට ව්‍යායාම කරන එක කෑම ඕනෑකම අඩු කරන්නේ, මේදය පුච්චන්නේ, සහ කැලරි පුච්චන්නේ කොහොමද කියලා.
කෑම ඕනෑකම අඩු කරනවා
උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ කෑම ඕනෑකම අඩු කරනවා. ඒ නිසා දවස පුරා අඩුවෙන් කෑම කන්න පුළුවන් වෙනවා. මේකට හේතු කිහිපයක් තියෙනවා:
- හෝමෝන වෙනස් වෙනවා: උදේට ව්‍යායාම කරන කොට කෑම ඕනෑකම අඩු කරන හෝමෝන වැඩි වෙනවා. උදාහරණ විදිහට peptide YY සහ glucagon-like peptide-1 කියන හෝමෝන.
- ලේ සීනි මට්ටම පාලනය වෙනවා: ව්‍යායාම කරන එකෙන් ලේ සීනි මට්ටම එක විදිහකට තියාගන්න පුළුවන්. ඒ නිසා දවස පුරා කෑම ඕනෑකම අඩු වෙනවා.
මේ විදිහට උදේට ව්‍යායාම කරන එක ඔබේ කෑම ඕනෑකම අඩු කරලා, බර අඩු කරගන්න උදව් වෙනවා.
මේදය ඉවත් කරන එක වැඩි වෙනවා
උදේට ව්‍යායාම කරන එක මේදය ඉවත් කරන එක හොඳයි. මොකද:
- බඩගින්නේ ඉන්න වෙලාවේ ව්‍යායාම කරනවා: උදේ කෑම කන්න කලින් ව්‍යායාම කරන එකෙන් මේදය පුච්චන ප්‍රමාණය වැඩි වෙනවා.
- හෝමෝන වල වාසිය: උදේට කෝටිසෝල් කියන හෝමෝනය ස්වභාවිකවම වැඩියි. මේක මේදය කඩන එකට උදව් වෙනවා.
- පරිවෘත්තීය ක්‍රියාවලිය (metabolism) වැඩි වෙනවා: උදේට ව්‍යායාම කළාම ඊට පස්සේ පැය ගානක් තිස්සේ ශරීරයේ පරිවෘත්තීය ක්‍රියාවලිය වැඩි වෙලා තියෙනවා.
කැලරි වැඩි ප්‍රමාණයක් ඉවත් කරනවා
උදේට ව්‍යායාම කරන එකෙන් දවස පුරා කැලරි පුච්චන එක වැඩි වෙනවා:
- EPOC බලපෑම: ව්‍යායාම කරලා ඉවර වුණාට පස්සෙත් ශරීරය ඔක්සිජන් වැඩිපුර පරිභෝජනය කරනවා. ඒ නිසා කැලරි පුච්චන එක දිගටම වෙනවා.
- දවස පුරා වැඩි ක්‍රියාකාරීත්වය: උදේට ව්‍යායාම කරන අය දවස පුරා වැඩි ක්‍රියාකාරීත්වයකින් ඉන්න බව පෙනී ගිහින් තියෙනවා.
- ඉන්සුලින් සංවේදීතාව වැඩි වෙනවා: මේක නිසා ශරීරයට කැලරි ශක්තිය විදිහට පාවිච්චි කරන්න පුළුවන් වෙනවා. මේදය විදිහට ගබඩා කරන එක අඩු වෙනවා.
මේ විදිහට උදේට ව්‍යායාම කරන එකෙන් ව්‍යායාම කරන වෙලාවේ විතරක් නෙවෙයි, දවස පුරාම කැලරි පුච්චන එක වැඩි වෙනවා. ඒ නිසා බර අඩු කරගන්න කැමති අයට මේක හොඳ ක්‍රමයක්.
කාලය කළමනාකරණය කරගන්න හොඳ වෙනවා
උදේට ව්‍යායාම කරන පුරුද්ද ඇති කර ගත්තම ඔබේ කාලය හොඳින් කළමනාකරණය කරගන්න පුරුදු වෙනවා. ඔබට වැඩ අනුපිළිවෙලින් කරන්න, කලින් සැලසුම් කරන්න, සහ දවසේ වැඩ හොඳින් කරගන්න පුළුවන් වෙනවා. මේ නිසා ඔබේ කාර්යක්ෂමතාව වැඩි වෙනවා. මානසික ආතතියත් අඩු වෙනවා.
මේ සඳහා:
- කරන්න යන ව්‍යායාම කලින් තීරණය කරන්න
- ව්‍යායාම කරන ඇඳුම් සහ උපකරණ රෑට කලින් සූදානම් කර තියන්න
- ව්‍යායාම කරන ගමන් වෙනත් දේවල් කරන්න (උදාහරණයක් විදිහට පොඩ්කාස්ට් හෝ ඕඩියෝ පොත් අහන්න)
නිරෝගී පුරුදු ඇති කරගන්න පුළුවන්
උදේට ව්‍යායාම කරන එක තවත් හොඳ පුරුදු රාශියක් ඇති කරගන්න උදව් වෙනවා. උදේට ව්‍යායාම කළාම දවස පුරා වෙනත් හොඳ දේවල් කරන්නත් පුරුදු වෙනවා.
උදාහරණ විදිහට:
- පෝෂණ ගුණයෙන් පිරුණු උදේ ආහාර තෝරා ගන්නවා
- දවස පුරා වතුර බොනවා
- වැඩ කරන අතරේ නැගිටලා ඇඟ අදින්න හෝ ඇවිදින්න පුරුදු වෙනවා
- උදේට ව්‍යායාම කරන්න පුළුවන් වෙන්න හොඳට නින්ද යන්න බලනවා
මේ විදිහට උදේට ව්‍යායාම කරන පුරුද්ද ඇති කර ගත්තම ශාරීරික යෝග්‍යතාව විතරක් නෙවෙයි, විනයගරුක බව, කාර්යක්ෂමතාව, සහ සමස්ත යහපැවැත්ම වැඩි දියුණු කරගන්න පුළුවන්. මේ හොඳ පුරුදු වලින් ඔබේ පෞද්ගලික ජීවිතයේත්, වැඩ ජීවිතයේත් දිගුකාලීන සාර්ථකත්වයක් ලබා ගන්න පුළුවන්.
